تب نزله ای بدخیم (MCF)

تب نزله ­ای بدخیم را زکام یا نزله بدخیم، نزله بدخیم سر، تورم قانقاریایی غشا مخاطی بینی نیز می­نامند. تب نزله­ای بد خیم یک بیماری انفرادی است که در بین حیوانات نشخوارکننده اهلی فقط در گاو وگاو میش دیده می­شود.این یک بیماری ویروسی است و بیشتر در فارم­هایی که گوسفند و گاو با هم نگهداری می­شوند دیده می­شود.به دلیل اینکه احتمال انتقال عامل بیماری از طریق گوسفندان زیاد است(به خصوص هنگام زاد و ولد گوسفندان)، بهترین راه برای پیشگیری جدا نگه داشتن گاوها از گوسفندان می­باشد.

Introduction

در دام­های مبتلا به بیماری ویروس­های عفونی لنفسیت­ها را از بین می­برند و شکل ظاهری آنها را از تغییر می­دهند. سلول­های دگرگون شده اگر به صورت نئوبلاستیک باشند دوباره به سلولهای میزبان حمله می­کنند و باعث ایجاد زخم­های نکروزه در قسمت­های مختلف بدن دام می­­شوند. پوست پوزه بیشتر تحت تاثیر قرار می­گیرد، زیرا ضایعات به صورت لکه­های سفید از منخرین شروع شده و با پیوستن به همدیگر سطح پوزه را می­پوشاند. همچنین ضایعات در بافتهای نرم به­ خصوص در بافت پستا­ن ظاهر شده و در مراحل بعدی در پوست نیز به چشم می­خورند. از طرفی با حرکات کاذب آرواره دام میزان ترشحات کف آلود بزاق نیز افزایش می­یابد. به دلیل تشابه این بیماری با برخی بیماری­های دیگر مانند طاعون گاوی و اسهال ویروسی از نظر ضایعات دهانی و روده تشخیص بیماری مشکل می­باشد. این بیماری از طریق استفاده دام از خوراک و آب آشامیدنی آلوده، از طریق ادرار و در برخی موارد از طریق بند پایان نیز منتقل می­شود. به طور کلی بروز این بیماری ۳-۸ هفته به طول می­انجامد. علائم بالینی در دام­های مبتلا به بیماری به شرح زیر می باشد:

۱-   تب۴۰ تا ۵/۴۱ درجه سانتیگراد

۲-   بی­حالی و افسردگی

۳-   آب ریزش از بینی که در اوایل بیماری مخاطی، سپس چرکی و زرد رنگ می­شود و در نهایت خشک شده و تشکیل کبره می­دهد این عامل همراه با التهاب مجاری تنفسی باعث تنگی نفس می­شود.

۴-   ناهنجاری­های عصبی و حرکتی

۵-   پوزه ملتهب شده و زخم­های سطحی روی مخاط بینی ظاهر شده و غدد لنفاوی متورم می­شود

۶-    بروز زخم در داخل دهان، روی لب­ها و لثه­ها

۷-   کدر شدن قرنیه و پر­خونی مویرگ­های سفیده چشم و خیز محسوس و ریزش آب از چشم­ها و همچنین اسپاسم پلکها

۸-   در اوایل بیماری دام مبتلا به یبوست شده و با پیشرفت بیماری دام دچار اسهال می­گردد که باعث از دست رفتن آب بدن خواهد شد.

  پیشگیری

این بیماری تک­گیر بوده و واکسن خاصی ندارد لذا دامداران و پرورش­دهندگان برای جلوگیری از بروز بیماری مسائل بهداشتی را رعایت نموده و حدالامکان از پرورش و نگهداری گاو و گوسفند در کنار هم اجتناب نمایند و در صورت بروز نشانه­های ظاهری دام بیمار را از سایر دام­ها جدا کرده چرا که منبع ویروس ناشناخته می­باشد.

 

علائم کالبدگشایی

علائم خاصی در نای و نایژه­ها و پیش معده (شکمبه، نگاری، هزارلا) مشاهده نمی­شود اما ممکن است خونریزی و یا زخم در برخی قسمت­ها دیده شود. این ضایعات در شیردان واضح­تر می­باشد، مخاط داخل روده­ها متورم و پر خون شده و زخم­هایی در آن دیده می­شود. در این وضعیت شش­ها سالم بوده اما کبد متورم می­باشد که به طور واضح قابل مشاهده است. در مغز نیز خونریزی دیده می­شود.

قضاوت و تصمیم­گیری

در مراحل اولیه بیماری اگر تب، لاغری و علائم سیستماتیک دیده نشود لاشه دام مبتلا را می­توان به عنوان گوشت نامرغوبدر صنایع فرآورده­های گوشتی (انواع سوسیس و کالباس) مصرف کرد اما در صورت بروز تب، لاغری و علائم سیستماتیک کل لاشه به همراه امعاء و احشاء باید ضبط گردد. لاشه ضبط شده را می­توان برای تهیه پودر گوشت و خون استفاده کرد.

منبع: سایت اتحادیه مرکزی دامداران ایران

Alinaghian Milk and Meat Complex